Een mooi verhaal over het werk als motivatiecoach van Jarst Frans, Ernest van Hezik, Hanneke de Koningh en Marieke Relyveld op ISK-school Het Gooi, waaruit blijkt dat het MotivatieKompas ook een universeel instrument is.
Wat hebben leerlingen van 12 tot 17 jaar uit Afghanistan, Hongarije, Syrië, Brazilië, Senegal en Polen met elkaar gemeen? Zij vinden elkaar in hun enthousiasme, kwetsbaarheid en intrinsieke motivatie, als ze op zoek gaan naar die dingen waar zij trots op zijn en waar ze al het andere door vergeten.
Door fondsenwerving van Stichting Emergo verzorgt MOtAM ook trainingen voor mensen die het minder getroffen hebben in onze maatschappij. Jarst Frans deed al eerder dit jaar een pilot met ISK-leerlingen in het Gooi. Hij liet getraumatiseerde kinderen uit oorlogsgebieden een ik-cirkel maken. Bij het brainstormen over hun collage kwam natuurlijk ook verdriet naar boven. Toch bleek dat motivatie overal tussendoor kruipt, zelfs in de meest barre omstandigheden. De coördinator van de ISK en de leerlingen van de pilot waren zo enthousiast dat ze meer leerlingen deze kans wilden geven. Vier coaches van MOtAM gingen in Laren aan de slag met een groep van 12 jongeren. Doordat Anton Philips via Stichting Emergo voor deze ISK-school twee fondsen vrij maakte, konden vier coaches van MOtAM aan de slag met deze kleine groep. Die ruimte voor individuele aandacht was hard nodig, want het valt niet mee om door alle minder leuke herinneringen heen naar trotse en voldoening gevende activiteiten op zoek te gaan. De kleine groep en de extra mankracht gaf de coaches ook de mogelijkheid een persoonlijke vertrouwensband met de jongeren op te bouwen. Ze konden indien nodig, zelfs één op één aan de slag in een ander lokaal. De leerlingen voelden zich door al die persoonlijke aandacht serieus genomen en durfden zich zo steeds kwetsbaarder op te stellen.
De coaches kwamen op vijf woensdagochtenden naar de klas. Ernest: ‘Het was heel mooi om te zien dat juist deze leerlingen met een taalachterstand heel precies wilden weten wat er in de analyse met de motivatie-begrippen bedoeld werd. Ze zochten de moeilijke woorden op met behulp van Google Translate en ze hielpen elkaar in hun moedertaal om het begrip nog beter toe te lichten, erg mooi om te zien. Een opvallend (cultuur)verschil met leerlingen van deze leeftijd op de reguliere scholen waar wij ook actief zijn, is dat deze leerlingen ons iedere morgen een hand gaven bij binnenkomst. Een respectvolle en gelijkwaardige start.’
In de vijf sessies hebben alle leerlingen hun motivatie-analyse afgerond. Op de laatste woensdagochtend gaven 10 van de 12 vrijwillig een korte pitch van de uitslag van hun MotivatieKompas. Ernest: ‘Ze mochten daarvoor voorwerpen uit hun activiteiten, ondersteunende muziek of afbeeldingen van de activiteiten van huis meenemen. Schitterend, en vooral ook ontroerend waren de pitches waar een Syrische leerling een voetbalbeker van de Eemnes voetbalclub uit zijn schooltas haalde die hij vorig jaar had gewonnen als meest waardevolle speler van het team. En de pitch van een Syrisch meisje die in het Arabisch voorlas uit haar eigen geschreven verhaal. De klas was uit puur respect doodstil, ook al verstond het grootste deel van het publiek geen woord Arabisch. Een stoere Braziliaanse leerling liet ons mooie lyrische Portugese muziek horen waar hij de hele dag zo graag naar luistert om zich vrij te kunnen voelen. En een Syrische leerling vertelde trots dat hij vanaf het begin van het MotivatieKompas-traject allerlei Nederlandse woorden en ervaringen over zichzelf gebruikt in zijn bijbaan en bij zijn familie en vrienden. Wat mij persoonlijk heel erg raakte was de pitch van een Afghaanse leerlinge die heel duidelijk vertelde dat ze van nature ‘onafhankelijk van anderen’ haar leven inricht. Ze had mij drie weken eerder al toevertrouwd dat ze zo intens geniet van haar tijd in deze klas. Met name geniet ze van de vriendschap met haar Senegalese vriendin, met wie ze in de klas en pauzes in het Nederlands grapjes en ervaringen uitwisselt. Thuis mag ze de deur nooit uit. Maar in het motivatietraject heeft ze nu ontdekt dat ze het liefst onafhankelijk van anderen haar leven inricht en ze voelt dat ze dat in haar toekomst zal kunnen gaan doen.’
Ernest: ‘Bij de afsluiting bedankten de coaches de leerlingen voor hun onvoorwaardelijke inzet en kwetsbaarheid naar ons en naar elkaar. Toen nam de ISK-coördinator plotseling heel emotioneel het woord en herhaalde vijf keer (‘zo trots, zo trots, zo trots, zo trots, zo trots’) hoe trots ze was op deze klas. Juist op deze klas waar in het begin van het schooljaar twee jongens een flinke fysieke aanvaring hadden en waar nu zo’n saamhorigheid heerste.
Deze waardevolle ervaring van vier MOtAM coaches op deze ISK-school voegt nog een kenmerk toe aan de kracht van motivatie:
- Het is duurzaam (constant en in alle omstandigheden),
- onweerstaanbaar (komt altijd weer boven tafel),
- onverzadigbaar (geeft steeds weer voldoening),
- verklaarbaar (verklaart iemands gedrag)
- en universeel (ongeacht cultuur of leeftijd).
Wat is ISK?
In de Internationale Schakelklassen zitten leerlingen van 12 tot 18 jaar die weinig of geen Nederlands spreken. De Nederlandse taal staat hier centraal om deze leerlingen voor te bereiden op het reguliere, Nederlandstalige onderwijs. Ook worden ze wegwijs gemaakt in de Nederlandse cultuur en samenleving. Voor iedere leerling wordt bekeken hoe lang dit nodig is. De een zit hier een half jaar, de ander maximaal drie jaar. Sommigen zitten in een asielprocedure, anderen hebben jarenlang in het buitenland gewoond. ISK Het Gooi heeft een regionale functie. De dichtstbijzijnde andere ISK-scholen bevinden zich in Amsterdam, Amersfoort, Utrecht en Almere